تعداد بازديد 11453

**818**

بسم الله الرحمن الرحيم

قال مولانا ابي الحسن الرضا عليه السلام:

فَإِنَّ النَّاسَ لَو عَلِمُوا مَحَاسِنَ کَلَامِنَا لَاتَّبِعُونَا

" اگر مردم زیبایی های کلام ما را می شنیدند هر آینه از ما پیروی می کردند. "

(عیون الاخبار الرضا علیه السلام)

**818**

1- عبّاس نخّاس اسدىّ گويد:

به حضرت رضا عليه السّلام عرض كردم: شما امام اين زمان هستيد؟!فرمود:

بله به خدا قسم امام تمام انس و جنّ.

(عيون الأخبار-ج1-باب4-ص49-ح10)

**818**

2- ياسر، خادم حضرت رضا عليه السّلام گويد:

از امام رضا عليه السّلام شنيدم كه‏ مى‏فرمود:

هر كس خداوند را به مخلوقين تشبيه كند مشرك است، و هر كس چيزى را كه خداوند نهى فرموده به خدا نسبت دهد، كافر است.

(مثل اينکه خداوند را العياذ بالله ظالم بداند).

(عيون الأخبار-ج1-باب11-ص 228-ح1)

**818**

3- ابراهيم بن ابى محمود گويد:

امام رضا عليه السّلام آيه شريفه: «وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ ناضِرَةٌ* إِلى‏ رَبِّها ناظِرَةٌ»

(صورتهايى در آن روز بشّاش و درخشان بوده، به پروردگارش مى‏نگرد، سوره قيامت آيات 23 و 22)

را چنين تفسير كردند:

يعنى اين صورتها درخشان بوده و منتظر ثواب پروردگارش بوده است‏.

(عيون الأخبار-ج1-باب11-ص229-ح2)

**818**

4- ابو الصّلت هروى گويد:

از امام رضا عليه السّلام سؤال كردم كه نظر شما در باره اين حديث كه اهل حديث روايت مى‏كنند: «مؤمنين از منازل و مقامات خود در بهشت، خدا را زيارت مى‏كنند، چيست؟! حضرت فرمودند:

اى ابو الصلت! خداوند تبارك و تعالى حضرت محمّد صلى اللَّه عليه و آله را بر تمام مخلوقين، حتّى فرشتگان و انبياء عظام، برترى داده است، و اطاعت كردن و پيروى نمودن از او را به منزله اطاعت و پيروى از خود قرار داده است و زيارت و ديدار پيامبر را در دنيا و آخرت به منزله زيارت و ديدار خود شمرده است، دليل بر اين مدّعى اين است كه خداوند مى‏فرمايد: «مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللَّهَ» (هر كس از پيامبر پيروى كند از خدا پيروى كرده است، سوره نساء آيه 80) و نيز فرموده است: «إِنَّ الَّذِينَ يُبايِعُونَكَ إِنَّما يُبايِعُونَ اللَّهَ يَدُ اللَّهِ فَوْقَ أَيْدِيهِمْ» (كسانى كه با تو بيعت مى‏كنند، در واقع- با خدا بيعت مى‏كنند، دست خداوند «براى بيعت كردن» بالاى دست آنهاست، سوره فتح آيه 10) و نيز حضرت رسول صلى اللَّه عليه و آله فرموده‏اند: «هر كس در زمان حيات من يا بعد از مرگم به ديدار و زيارت من بيايد خداوند را زيارت نموده است» و درجه و مقام پيامبر صلى اللَّه عليه و آله در بهشت از تمام درجات بالاتر است، پس هر كس از درجه و مقام خود در بهشت، حضرت رسول صلى اللَّه عليه و آله را زيارت كند، خداوند تبارك و تعالى را زيارت كرده است.

ابو الصلت گويد: پرسيدم: يا ابن رسول اللَّه! معنى اين روايت چيست: «ثواب گفتن «لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ» نگاه كردن به صورت خدا است‏»؟!

حضرت فرمودند: اى ابو الصّلت هر كس خداوند را داراى وجه و صورت و چهره‏اى همانند صورت و چهره مخلوقين، بداند، كافر است، وجه و چهره خدا، انبياء و پيامبر و حجّت‏هاى او هستند. آنها كسانى هستند كه مردم، بتوسّط آنها به سوى خداوند و دين و معرفت او رو مى‏آورند، خداوند مى‏فرمايد: «كُلُّ مَنْ عَلَيْها فانٍ وَ يَبْقى‏ وَجْهُ رَبِّكَ ذُو الْجَلالِ وَ الْإِكْرامِ» (هر كس كه بر روى زمين است، از بين خواهد رفت و وجه با عظمت و كريم پروردگارت باقى مى‏ماند، سوره الرّحمن آيات 27 و 26). و نيز مى‏فرمايد «كُلُّ شَيْ‏ءٍ هالِكٌ إِلَّا وَجْهَهُ» (همه چيز از بين مى‏رود جز وجه خداوند- سوره قصص آيه 88). پس نگاه كردن به پيامبران الهى و حجّت‏هاى خداوند عليهم السّلام در مقامات و درجاتشان، براى مؤمنين ثواب بزرگى است در روز قيامت. و حضرت رسول صلى اللَّه عليه و آله فرموده‏اند: «هر كس اهل بيت و خاندان مرا دوست نداشته باشد، در قيامت نه او مرا مى‏بيند و نه من او را» و نيز فرموده‏اند: «در ميان شما كسانى هستند كه بعد از اينكه از من جدا شدند، ديگر مرا نخواهند ديد» اى ابا الصلت! خداوند تبارك و تعالى جا و مكان ندارد و با چشم ديده نمى‏شود و افكار و عقول نمى‏تواند كنه او را درك كند.

ابو الصلت گويد: سؤال كردم: آيا بهشت و دوزخ هم اكنون خلق شده‏اند؟!

حضرت فرمودند: بله. رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله زمانى كه به معراج رفتند، وارد بهشت شدند و جهنّم را نيز ديدند،

پرسيدم: عدّه‏اى معتقدند كه اين دو فقط تقدير شده‏اند و هنوز خلق نشده‏اند. حضرت فرمودند:

نه آنها از ما هستند و نه ما از آنها. هر كس خلقت بهشت و جهنّم را انكار كند پيامبر ص و ما را تكذيب كرده است و جزء اهل ولايت و دوستان به شمار نمى‏آيد و براى هميشه در آتش دوزخ باقى خواهد ماند. خداوند مى‏فرمايد: «هذِهِ جَهَنَّمُ الَّتِي يُكَذِّبُ بِهَا الْمُجْرِمُونَ، يَطُوفُونَ بَيْنَها وَ بَيْنَ حَمِيمٍ آنٍ» (اين جهنّمى است كه مجرمين آن را انكار مى‏كنند، بين آن و بين آبى داغ و سوزان در رفت و آمدند، سوره الرّحمن آيات 44 و 43). (2) و نيز پيامبر فرموده‏اند: وقتى به معراج رفتم، جبرئيل دستم را گرفت و به‏ بهشت برد و از خرماى آن به من داد من آن خرما را خوردم، به صورت نطفه‏اى در صلب من قرار گرفت، پس از آنكه به زمين بازگشتم، با خديجه همبستر شدم و او به فاطمه حامله شد، لذا فاطمه حوريه‏اى است از جنس بشر و من هر گاه مشتاق بوى بهشت مى‏شوم دخترم فاطمه را مى‏بويم.

(عيون الأخبار-ج1-باب11-ص229-ح3)

**818**

5- ريّان بن الصّلت گويد:

امام رضا عليه السّلام از پدران بزرگوار خود نقل كردند كه أمير المؤمنين عليه السّلام از رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله چنين نقل كرد:خداوند فرموده است:

«هر كس كلام مرا با رأى و نظر خود تفسير كند، به من ايمان نياورده است

و كسى كه مرا به مخلوقين تشبيه كند مرا نشناخته است.

و كسى كه در دين، قياس بكار برده بر دين من نيست».

(عيون الأخبار-ج1-باب11-ص233-ح4)

**818**

6- احمد برقيّ از يك تن از راويان حديث ما نقل مى‏كند كه:

روزى حضرت‏ رضا عليه السّلام از مقابل قبرى از قبرهاى خاندانش عبور مى‏كرد، دست خويش را به آن قبر نهاده، چنين عرضه داشت:

خدايا قدرتت بى‏هيچ ضعف و سستى آشكار است،

خلايق تو را نشناخته‏اند، و (با معيارهاى مادّى مثل جسم بودن، مكان داشتن، محدود بودن به زمان، ديده شدن ووو-) تو را مى‏سنجند

و اين نوع سنجش با اعتقاد به ربوبيّت تو مغاير است

و من، از كسانى كه با تشبيه كردن (تو به خلق) در پى معرفت و شناخت تو هستند، تبرّى مى‏جويم.

هيچ چيزى همانند تو نيست و آنها نيز (با اين روش) هيچ گاه نمى‏توانند تو را ادراك كنند،

اگر مى‏خواستند كه تو را واقعا بشناسند، اين نعمتهاى ظاهرى تو، براى آنها بهترين راهنما بوده، و براى شناخت تو، كافى بود در مخلوقين تو بينديشند،

نه اينكه به سراغ ذات تو رفته، بخواهند كنه آن را دريابند، ولى آنها (از اين كار غفلت نموده) تو و مخلوقات را يكسان پنداشتند

و به همين دليل است كه تو را نشناختند و به جاى تو، بعضى از آيات و نشانه‏هايت را ربّ خويش دانستندو تو را آن گونه وصف كردند،

خدايا! تو برتر و بالاتر از آن مطالبى هستى كه تشبيه‏كنندگان تو را با آنها وصف نموده‏اند.

(عيون الأخبار-ج1-باب11-ص233-ح5)

**818**

7- أبو جعفر بزنطيّ گويد:

عدّه‏اى از ما وراء النّهر خدمت امام رضا عليه السّلام‏ رسيدند و عرضه داشتند:

ما براى پرسيدن سه مطلب به خدمت شما آمده‏ايم، اگر در اين سه مورد به ما جواب دادى، خواهيم دانست كه تو دانشمند هستى.

حضرت فرمودند، بپرسيد، گفتند: خداوند در كجاست؟ چگونه است؟ و تكيه‏اش بر چيست؟ حضرت در جواب فرمودند:

خداوند خود، كيفيّت و چگونگى را خلق فرموده، (و فراتر از كيفيّت و چگونگى است) پس خودش اصلا كيفيّت (هستيش حدّ و اندازه و چگونگى) ندارد (و اين سؤال در مورد او بى‏معنى است) و جا و مكان را خود خلق كرده (و فراتر از مكان است) پس خود بى‏نياز از مكان است، و تكيه‏اش بر قدرتش بوده و هست،

آنان گفتند: شهادت مى‏دهيم كه تو دانشمندى.

(عيون الأخبار-ج1-باب11-ص234-ح6)

**818**

8- محمّد بن عرفه گويد:

از حضرت رضا عليه السّلام سؤال كردم: خداوند اشياء را با قدرت خلق كرد يا بدون قدرت؟!

حضرت در جواب فرمودند:

نمى‏توان گفت اشياء را با قدرت (خارج و جدا) خلق كرده است،

زيرا وقتى بگوئى اشياء را با قدرت خلق كرده، گويا قدرت را چيزى غير از خدا دانسته‏اى و آن را وسيله خلقت اشياء پنداشته‏اى و اين خود شرك است،

و اگر بگوئى اشياء را به غير قدرت ديگر خلق كرده است معنى اين حرف اين است كه خداوند اشياء را با قدرتى كه بر آنها داشته خلق كرده است،

(و گويا خودش صرف نظر از اين قدرت لازم براى خلق اشياء، ضعيف و ناتوان بوده است)

ليكن خداوند نه ضعيف است، نه عاجز، و نه محتاج به چيز يا شخص ديگر،

بلكه خداوند سبحان، قادر و تواناست و اين قدرت و توانايى عين ذات اوست

و بالذّات قادر است نه بوسيله قدرتى خارج از ذات خود.

(عيون الأخبار-ج1-باب11-ص236-ح7)

**818**

9- حسين بن بشّار گويد از حضرت رضا عليه السّلام سؤال كردم:

آيا خداوند مى‏داند چيزى كه موجود نيست، اگر قرار بود موجود باشد، چگونه مى‏بود؟ حضرت فرمودند:

خداوند به همه چيز، قبل از اينكه موجود شوند، عالم است.

خداوند مى‏فرمايد: «إِنَّا كُنَّا نَسْتَنْسِخُ ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ»

(ما آنچه را كه شما انجام مى‏داديد، مى‏نوشتيم، سوره جاثيه آيه 29)

و در باره اهل جهنّم فرموده است: «لَوْ رُدُّوا لَعادُوا لِما نُهُوا عَنْهُ وَ إِنَّهُمْ لَكاذِبُونَ»

(اگر به دنيا بازگردانده مى‏شدند مجددا به كارهايى كه از آن نهى شده بودند، رو مى‏آوردند و آنها دروغ مى گويند. سوره انعام آيه 28)

پس خدا مى‏دانست كه اگر آنان را به زندگى دنيا بازگرداند آنها مجدّدا به سراغ كارهايى كه از آن نهى شده بودند مى‏رفتند.

و نيز (دليل ديگر: در قصّه خلق آدم) ملائكه چنين گفتند: «أَ تَجْعَلُ فِيها مَنْ يُفْسِدُ فِيها وَ يَسْفِكُ الدِّماءَ وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِكَ وَ نُقَدِّسُ لَكَ»

(آيا مى‏خواهى كسى را در زمين قرار دهى كه فساد و خونريزى بپا كند، حال آنكه ما تو را تسبيح و تقديس مى‏كنيم. سوره بقره آيه 30)

و خداوند چنين فرمود: «إِنِّي أَعْلَمُ ما لا تَعْلَمُونَ» (من چيزى را مى‏دانم كه شما نمى‏دانيد. سوره بقره آيه 30).

پس خداوند هميشه قبل از اشياء و قبل از خلقت آنها، به آنها علم داشته است،

پس پاك و منزّه است خداوند (از آنچه به جهل در باره‏اش گفته مى‏شود) و بسى‏ بلند مرتبه (تر) است و بالاتر، اشياء را خلق كرده است

و قبل از خلق آنها، به آنها علم داشته همان گونه كه مى‏خواسته است،

اين چنين است پروردگار ما، هميشه عالم، بينا و شنوا بوده است.

(عيون الأخبار-ج1-باب11-ص237-ح8)

**818**

10- فضل بن شاذان گويد:

(روزى) به دعاى امام رضا عليه السّلام گوش مى‏دادم.

حضرت اين چنين خدا را مى‏خواند:

«سبحان من خلق الخلق بقدرته-» (تا آخر دعا) يعنى: منزّه است خدايى كه به قدرت خود، خلائق را خلق كرده است.

و آنچه را خلق كرد، به حكمت خود متقن آفريد و با علم خويش،

هر چيز را در جاى خود قرار داد،

منزّه است كسى كه نگاههاى مخفى و خيانت بار چشمها و نيّتهاى پنهان در دل را مى‏داند،

هيچ چيز مانند او نيست،

و اوست شنوا و بينا.

(عيون الأخبار-ج1-باب11-ص238-ح9)

تعداد بازديد 11453 تاپیک جامع احادیث امام رضا (علیه السلام)
نويسنده	پيام

هدایت به بالای صفحه